Panik Atak Nedir?

PANİK ATAK NEDİR?

Panik atak kaygı bozukluğu ‘anxiete disorders’ sınıfına giren psikolojik bir sorundur. Bu sorun kendini aniden gelişen ve yoğun biçimde meydana gelen birkaç dakikadan birkaç saate kadar süren kaygı atağı şeklinde göstermektedir. 

Panik atak kişilerin çocukluk döneminden itibaren yaşamış olduğu travmatik olaylar sonucunda kaygı ve korku duygularının birikmesiyle oluşur. Bu birikmeler beynimizin ‘’limbik’’ sisteminde meydana gelir ve birikmiş olan kaygı ve korku duyguları güncel hayatta aniden meydana gelerek kişinin panik atak yaşanmasına sebep olur. Panik atak ortada güncel olan hiçbir sebep yokken ve bir tetikleyici olmadan da meydana gelebilir. Bu şekilde meydana gelen panik atakta kişi aniden yükselen, bazen birkaç dakika bazen de birkaç saat süren kaygı atağı yaşayabilmektedir. Kişi o an panik atak yaşadığını her ne kadar anlayamasa da klinik değerlendirmeler sonucu panik atağı tetikleyen unsurların olduğu görülür. Yani kişinin panik atağı tetikleyen durumu fark etmemesi bu durumu tetikleyen yer, düşünce, beden duyumu veya hissiyat olmadığı anlamına gelmemektedir. Konya psikolog.

Panik atak genellikle çeşitli fobi ve korkular eşliğinde meydana gelebilir. Fobiler belirli durum ve yerlerde yoğun korku yaşanması halidir. Kişi bu gibi durumlar içinde bulunduğunda panik atak yaşar ve bir süre sonra da panik atağı tekrar yaşamamak için aynı durumların içerisinde tekrar bulunmak istemez. Genelde panik atak hangi durumda yaşandı ise o konu ile ilgili kişinin bir fobisi oluşur. Çoğu zaman bu atak ilk nerede ortaya çıktıysa kişi orada bulunmaktan kaçınır ve bulunduğu yere karşı bir fobi geliştirir bu durumda genellikle bir ya da birkaç fobi ile artarak ilerler. Çünkü yeniden bir panik atak yaşamak korkusu ile gelişen kaçınma davranışı korkuyu büyütür ve büyüyen bu korku fobiyi güçlendirir sonuç olarak da panik atağın yoğunluk durumu fobinin yoğunluğunu, sayısını ve çeşitliliğini artırmaktadır. 

 

Panik atak fobiyi fobi de panik atağı destekleyerek güçlü bir hale getirir. Panik atağa eşlik eden fobi türleri çok sayıdadır bunlardan bazıları; kapalı alanlar, uçaklar tüneller, deniz araçları, yüksek bir yerde bulunmak, köprüler, asansörler, enjeksiyonlar, sosyal ortamlar, kedi- köpek ve sürüngen canlılar, fırtına-şimşek çakması-gök gürültüsü gibi unsurlar, topluluk önünde konuşma-sunum yapma gibi performanslar, toplu taşıma araçları, araba kullanmak gibi şeylerdir. Konya psikolog.

Panik atak yaşayan kişi atağını tetiklediğine inandığı durumlardan ne kadar çok uzaklaşırsa panik atağa bağlı fobilerin şiddeti de bu orana göre artar mesela kişiler alışverişe ve işe gitmekten çekinirler ve bu zamanla kişinin hiç dışarı çıkmamasına kadar ilerleyebilir böylece fobik durumları çeşitlenebilir. Konya klinik psikolog.

Panik atağı tetikleyen en önemli unsur düşüncelerdir mesela, kişi bir aktiviteyi yaparken ‘’tekrar panik atak yaşarsam, kontrolümü kaybedersem, rezil olursam’’ gibi düşünceler ile kendisi de panik atağını tetikleyebilir. Konya psikolog.

Bu döngü panik atak yaşayan kişilerin kafasını karıştırır ve neyin neden yaşandığını anlamalarını güçleştirir. Bu döngü kişiyi sürekli tetikte tutar ve panik atak yaşamak için kaçındıkları yer ve durumların sayısını artırırlar. 

Panik atak yaşayan kişilerin çoğun da ataklar 10- 15 dakika içerisinde en üst seviyeye ulaşır ve oluşan bu kaygı atağı birkaç dakika sürebileceği gibi saatlerce de devam edebilir. 

Psikoterapi deki esas amaç panik atak ya da diğer kaygı bozukluklarına yol açan ve ‘’limbik’’ sistemde birikmiş olan kaygı fazlalığından kurtulabilmektir. Özellikle ergenlik ve çocukluk dönemlerinde yaşanan travmatik olaylar sonucunda oluşan kaygı birikmesi ‘’EMDR’’ tekniğinden faydalanarak yapılan psikoterapi ile ortadan kaldırılır. Bu süreç titiz bir şekilde ilerlediğinde panik atak tamamen ortadan kaldırılır. Panik atağın tamamen iyileştirmez düşüncesi psikoterapi çalışmasının sağlıklı bir şekilde ilerlemesini güçleştirir. Bu insanlar arasında yerleşmiş yanlış bir inançtır. Konya klinik psikolog.

Panik Atak Semptomları

  • Baş dönmesi 

  • Bulantı ya da karın ağrısı 

  • Göğüs ağrısı 

  •  Boğuluyormuş gibi hissetme 

  •  Bayılacağım korkusu

  •  Nefes almada zorluk ve nefessiz kalma korkusu

  • Kalp krizi geçireceğim ve öleceğim korkusu

  • Delireceğim ve kendimi kaybedeceğim korkusu

  • Kendine ya da dünyaya yabancılaşma hissi 

  •  Kontrolümü kaybedeceğim korkusu 

  •  Tekrar panik atak yaşamakla ilgili düşünce korkusu 

  • Aşırı terleme 

  •  Rüyadaymış gibi hissetme hali

  •  Korkunç bir şey olacak ve ben bunu engelleme gücüne sahip olamayacağım düşüncesi

  • Bulunduğu mekânı bir an önce terk etme isteği

  •  Ellerde hissizlik 

  • Titreme üşüme ateş basması 

  • Parmaklarda karıncalanma

  • Derin nefes alamama

Yukarıdaki semptomlardan en az 4 tanesi aynı anda panik atak yaşayan kişilerde gözlemlenir daha azının gözlemlendiği durumlarda ise kısıtlı panik atak oluşmaktır. 

Panik atak tanısı, konusunda uzman bir psikolog tarafından konulabilir öncelikle hastanın tıbbi geçmişi incelenir ve gerekli fiziki muayeneler yapılır. Panik atağı teşhis edecek bir laboratuvar testi bulunmamaktadır. Yaşanan bu olayların panik ataktan mı, yoksa başka bir hastalıktan mı kaynaklandığını öğrenebilmek için bazı testler istenebilir. Özellikle atakların sıklık seviyesi, nefes darlığı yaşayıp yaşamadığı, baş dönmesi, uyuşma gibi belirtiler teşhis açısından oldukça önemlidirler. Konya klinik psikolog

Panik atak sırasında kişiler; atak ile savaşmalı, mümkün olduğu kadar bulunduğu yerde kalmalı, olumlu- huzurlu ve dinlendirici şeylere odaklanmalı, atağın geçeceğini kendine hatırlatmalı, yavaş ve derin nefesler alıp vermelidir. 

Panik atağı önleyebilmek için kişiler; bilişsel davranışçı terapi unsurlarına dayalı olarak anksiyete için hazırlanmış yardımcı kitaplar okuyabilirler, pilates veya yoga gibi sağlıklı yaşam sporlarının yanı sıra sakinleştirici masaj ya da aroma terapi den faydalanabilir, atakları hafifletmeye yardımcı olabilmek için nefes alıp verme teknikleri öğrenebilirler, stresi ve gerginliği azaltabilmek için düzenli egzersizler yapabilirler, atakların şiddetini artırdığı için şekerli yiyecek ve içeceklerden, alkol kafein ve sigara kullanımını da azaltabilirler.